Tot nu toe hebben we in onze blog reeks over fascia het met name gehad over de Westerse visie op fascia. Dat is ook logisch gezien fascia een term is uit de Westerse medische geneeskunde. Echter bestaan er naast de Westerse geneeskunde ook diverse Oosterse geneeskundes zoals de TCM (Traditional Chinese Medicine) uit China, de Ayurveda uit India en de TTG (Traditionele Thaise Geneeskunde) uit Thailand. Naast deze drie bestaan er uiteraard meer maar dit zijn wel de drie grootste. In deze blog zullen we gaan onderzoeken of wat we in het Westen bedoelen met Fascia ook voorkomt in deze drie visies op geneeskunde.
Fascia in de TCM
In de context van de traditionele Chinese geneeskunde (TCM) wordt het concept van fascia niet expliciet genoemd of erkend zoals in de moderne westerse geneeskunde. TCM heeft zijn eigen terminologie en concepten om de fysiologie en pathologie van het lichaam te beschrijven. Het is belangrijk op te merken dat de traditionele Chinese geneeskunde een andere kijk heeft op de structuur en functie van het lichaam dan de westerse geneeskunde.
Desondanks kunnen we enkele overlappingen en vergelijkingen maken tussen fascia in de westerse geneeskunde en enkele TCM-concepten:
- Meridianen (Jing Luo): In TCM worden meridianen beschouwd als energiekanalen waarlangs vitale energie (Qi) en bloed stromen. De meeste mensen kennen de 12 hoofdmeridianen wel, maar eigenlijk zijn er nog veel meer meridianen. Deze meridianen vormen een uitgebreid netwerk waardoor onze Qi en bloed stroomt. Hoewel meridianen niet expliciet overeenkomen met fascia, kunnen ze worden gezien als de wegen waarlangs Qi en bloed door het lichaam bewegen. Een vrije stroom van Qi en bloed door deze meridianen is essentieel voor een goede gezondheid. Ondanks dat we het in het Westen weer niet over Qi hebben, hebben we het wel over bloed wat door het fascia stroomt middels de bloedvaten die het fascia bevat.
- Energieblokkades: TCM erkent dat blokkades of stagnaties in de meridianen de oorzaak kunnen zijn van ziekten en gezondheidsproblemen. Deze blokkades kunnen worden vergeleken met belemmeringen of spanningen in fascia die de normale circulatie van energie en bloed belemmeren.
- Acupunctuur, Gua Sha en Tuina-massage: Acupunctuur, Gua Sha en Tuina-massage, drie prominente TCM-therapieën, richten zich op het herstellen van de vrije stroom van Qi en bloed door de meridianen. Dit kan vergelijkbaar zijn met het losmaken van spanningen of blokkades in fascia om de circulatie te bevorderen.
- Bewegingsvormen zoals Tai Chi en Qigong: deze bewegingsvormen zijn net zoals de TCM-therapieën hierboven, ook gericht op het herstellen van de vrije stroom van Qi en bloed door de meridianen. Vergelijkbaar met het losmaken van spanningen of blokkades in fascia.
Verschil tussen fascia en de meridianen:
Fascia en meridianen zijn twee verschillende concepten die voorkomen in respectievelijk de westerse geneeskunde en de traditionele Chinese geneeskunde (TCM). Hoewel ze beide betrekking hebben op de fysiologie van het lichaam, zijn er belangrijke verschillen tussen deze twee concepten:
Fascia:
- Weefselstructuur: Fascia is een specifiek type bindweefsel dat het hele lichaam doordringt en omringt. Het bestaat uit verschillende lagen collageen- en elastinevezels en heeft als functie het ondersteunen en verbinden van spieren, organen en andere structuren in het lichaam.
- Functie: Fascia speelt een rol bij beweging, stabiliteit, en het bieden van structuur en ondersteuning aan het lichaam. Het kan ook invloed hebben op de flexibiliteit en mobiliteit van het lichaam.
Meridianen (in TCM):
- Energetisch concept: Meridianen in de traditionele Chinese geneeskunde zijn geen fysieke weefsels, maar eerder conceptuele energiekanalen waarlangs vitale energie (Qi) en bloed stromen. Er zijn verschillende meridianen die elk geassocieerd worden met specifieke organen en lichaamsfuncties.
- Functie: Meridianen reguleren de circulatie van Qi en bloed in het lichaam. Ze worden gebruikt in TCM-diagnose en behandeling, zoals acupunctuur en acupressuur, om de energiestroom te balanceren en de gezondheid te bevorderen.
Hoewel er enige analogie kan zijn in termen van de circulatie van energie en stoffen in het lichaam, zijn fascia en meridianen twee verschillende benaderingen van de anatomie en fysiologie. Fascia is gebaseerd op fysiek bindweefsel en heeft betrekking op structuur en ondersteuning, terwijl meridianen in TCM een energetisch concept vertegenwoordigen dat gericht is op het reguleren van de levensenergie (Qi). Ze kunnen niet één-op-één worden vergeleken omdat ze voortkomen uit verschillende medische tradities en filosofieën.
Hoewel TCM en de westerse geneeskunde verschillende benaderingen en terminologieën hebben, delen ze het gemeenschappelijke doel om de gezondheid en het welzijn van individuen te bevorderen. De manier waarop ze bindweefsel en circulatie begrijpen en behandelen, is echter anders. Het is belangrijk om te begrijpen dat TCM en westerse geneeskunde complementaire benaderingen kunnen zijn, en sommige mensen kiezen ervoor om beide te combineren om een holistische benadering van gezondheid te bereiken.
Fascia in de Ayurveda
De Ayurveda, een oude traditionele geneeskunde die zijn oorsprong vindt in India, heeft geen specifiek concept dat direct overeenkomt met het moderne westerse begrip “fascia.” Ayurveda heeft echter zijn eigen unieke benadering van de fysiologie en anatomie van het lichaam.
In de Ayurveda wordt het lichaam beschouwd als een complex systeem van dosha’s (biologische krachten), dhatus (lichaamsweefsels) en srotas (kanalen). Hoewel Ayurveda de term “fascia” niet gebruikt, erkent het wel de rol van weefsels en kanalen in het lichaam.
Hier zijn enkele aspecten van Ayurveda die verband houden met de fysiologie van het lichaam:
- Dhatus: In Ayurveda worden er zeven hoofdweefsels genoemd, genaamd dhatus. Deze omvatten plasma (rasa), bloed (rakta), spierweefsel (mamsa), vet (meda), bot (asthi), zenuwweefsel (majja) en voortplantingsweefsel (shukra). Hoewel deze niet direct gelijk zijn aan fascia, spelen ze een rol in de algehele gezondheid en het welzijn van het lichaam.
- Srotas: Srotas zijn de fysiologische kanalen in het lichaam die verantwoordelijk zijn voor de circulatie en het transport van voedingsstoffen, energie en afvalstoffen. Hoewel srotas niet identiek zijn aan fascia, vervullen ze een vergelijkbare rol bij het handhaven van de gezondheid door de circulatie te ondersteunen.
- Marma-punten: In Ayurveda worden marma-punten beschouwd als vitale punten op het lichaam. Het manipuleren van deze punten kan invloed hebben op de stroom van energie (prana) en wordt soms vergeleken met acupunctuurpunten in de traditionele Chinese geneeskunde.
Verschil tussen Scrotas en Fascia:
Hoewel het verleidelijk is om het concept van fascia in de westerse geneeskunde te vergelijken met de srotas in de Ayurveda vanwege hun rol in de circulatie en het transport van stoffen in het lichaam, zijn er belangrijke verschillen tussen de twee.
- Natuur van het weefsel:
- Fascia in de westerse geneeskunde: Fascia is een specifiek bindweefsel dat bestaat uit collageen en elastinevezels. Het is een driedimensionaal web van weefsel dat spieren, organen en andere structuren in het lichaam omgeeft en ondersteunt. Het speelt een rol bij beweging, stabiliteit en het verbinden van verschillende delen van het lichaam.
- Srotas in de Ayurveda: Srotas zijn fysiologische kanalen in het lichaam die verantwoordelijk zijn voor de circulatie van verschillende substanties, waaronder voedingsstoffen, energie en afvalstoffen. Ze bestaan niet als fysieke weefsels zoals fascia, maar eerder als functionele kanalen.
- Doel en functie:
- Fascia: Het primaire doel van fascia is om structuur en ondersteuning te bieden aan het lichaam en om verschillende lichaamsdelen met elkaar te verbinden. Het heeft ook invloed op de beweging en flexibiliteit van het lichaam.
- Srotas: Srotas spelen een rol in het transport en de circulatie van vitale stoffen, waaronder voedingsstoffen, zuurstof, energie en afvalstoffen in het lichaam. Ze zijn gericht op de uitwisseling van stoffen en de regulatie van fysiologische processen.
Hoewel er enige analogie kan zijn in termen van circulatie en transport van stoffen, vertegenwoordigen fascia en srotas verschillende concepten en niveaus van lichaamsweefsel. Fascia is een specifiek bindweefsel dat verantwoordelijk is voor ondersteuning en structuur, terwijl srotas kanalen zijn die de circulatie van vitale stoffen reguleren volgens de principes van Ayurveda. Het is belangrijk om te begrijpen dat deze concepten niet één-op-één kunnen worden vergeleken, aangezien ze voortkomen uit verschillende medische tradities met hun eigen terminologie en filosofieën.
Het is belangrijk op te merken dat Ayurveda en de westerse geneeskunde verschillende benaderingen hebben om de anatomie en fysiologie van het lichaam te begrijpen. Ayurveda richt zich op het bereiken en behouden van een evenwicht in de dosha’s en het bevorderen van gezondheid en welzijn door middel van voeding, levensstijl en natuurlijke remedies.
Hoewel Ayurveda geen specifiek concept heeft dat overeenkomt met fascia, hebben beide systemen het gemeenschappelijke doel om de gezondheid en het welzijn van individuen te bevorderen, zij het via verschillende benaderingen en concepten. Veel mensen kiezen ervoor om Ayurveda te integreren met moderne westerse geneeskunde om een holistische benadering van gezondheid te bereiken.
Fascia in de TTG
In de Traditionele Thaise Geneeskunde (TTG), die ook bekend staat als “Nuad Boran” of “Thai Yoga Massage”, wordt aandacht besteed aan de rol van energiekanalen (sen-lijnen) en bindweefsel (sen sip) bij de behandeling van gezondheidsproblemen. Hoewel TTG geen direct equivalent heeft van het moderne westerse begrip “fascia,” zijn er overeenkomsten en concepten die vergelijkbaar kunnen zijn.
Hier zijn enkele aspecten van TTG die relevant zijn voor fascia en bindweefsel:
- Sen-lijnen: In TTG worden de sen-lijnen beschouwd als energiekanalen die vergelijkbaar zijn met de meridianen in de traditionele Chinese geneeskunde (TCM). Deze lijnen bevinden zich door het hele lichaam en dragen de levensenergie, vergelijkbaar met Qi in TCM. Het werken met deze sen-lijnen, door middel van massage en stretching, heeft tot doel de energiestroom te herstellen en balanceren.
- Sen Sip (Tien Sen): Sen sip, ook wel tien sen genoemd, verwijst naar tien grote energielijnen die door het lichaam lopen. Ze worden vaak gemasseerd en gestimuleerd tijdens een Thai Yoga Massage. Hoewel de term “sen sip” niet direct verwijst naar fascia, komt de aandacht voor deze lijnen overeen met het idee van het manipuleren van weefsels en structuren om de energiestroom in het lichaam te bevorderen.
- Stretching en beweging: TTG omvat uitgebreide stretching- en bewegingstechnieken die tot doel hebben de flexibiliteit en mobiliteit van het lichaam te verbeteren. Deze technieken kunnen indirect invloed hebben op fascia en bindweefsel, aangezien ze betrokken zijn bij het rekken van spieren en weefsels.
Hoewel TTG geen specifiek modern concept van fascia heeft zoals in de westerse geneeskunde, erkent het de rol van bindweefsel en energiekanalen bij het bevorderen van gezondheid en welzijn. De behandelingen in TTG richten zich op het herstellen van de energiestroom en het bevorderen van een gezonde balans in het lichaam, wat kan overlappen met de doelen van het werken met fascia in de westerse context.
Kunnen therapie vormen uit deze drie gezondheidsvisies een positieve uitwerking hebben op het fascia?
We hebben nu uitgezocht of de term Fascia voorkomt in de TCM, Ayurveda en de TTG. Dit is niet het geval. Toch zijn er methodes uit deze drie visies die een positieve invloed hebben op ons fascia ondanks dat de term niet voorkomt.
TCM methodes die een positieve uitwerking hebben op het fascia:
Traditionele Chinese Geneeskunde (TCM) biedt verschillende methoden en behandelingen die een positieve invloed kunnen hebben op het fascia en de algehele gezondheid. Hier zijn enkele van deze methoden:
- Acupunctuur: Acupunctuur is een van de meest bekende en gebruikte praktijken binnen TCM. Het omvat het inbrengen van dunne naalden op specifieke acupunctuurpunten op het lichaam om de stroom van levensenergie of “Qi” te reguleren. Door acupunctuur kunnen spanningen in de spieren en het fascia worden verminderd, waardoor de doorbloeding wordt verbeterd en de algehele ontspanning wordt bevorderd.
- Tuina-massage: Tuina is een vorm van Chinese medische massage die zich richt op het manipuleren van de meridianen en acupunctuurpunten. Het kan helpen bij het verminderen van spanning en het bevorderen van een gezonde doorstroming van energie en bloed door het fascia.
- Cupping-therapie: Cupping is een techniek waarbij glazen of plastic kopjes op de huid worden geplaatst en vacuüm worden gezogen om de huid en het onderliggende fascia omhoog te trekken. Dit kan helpen bij het verminderen van spierspanning en het verbeteren van de doorbloeding.
- Gua Sha: Gua Sha is een populaire TCM-techniek waarbij een schraper over de huid wordt geschraapt om spanningen en stagnaties in het lichaam te verminderen, de doorbloeding te verbeteren en de algehele gezondheid te bevorderen. Deze behandeling is vooral bekend om zijn effecten op de meridianen en acupunctuurpunten, die belangrijk zijn binnen TCM. Gua Sha kan helpen bij het ontspannen van het fascia, het verminderen van spierspanning en het verbeteren van de algehele circulatie.
- Kruidengeneeskunde: TCM maakt uitgebreid gebruik van kruidengeneeskunde om verschillende gezondheidsproblemen aan te pakken. Sommige kruiden kunnen ontstekingsremmende eigenschappen hebben en kunnen worden voorgeschreven om pijn en stijfheid in het fascia te verminderen.
- Qigong: Qigong is een reeks bewegings- en ademhalingsoefeningen die gericht zijn op het bevorderen van de stroming van Qi en het verbeteren van de algehele gezondheid. Door regelmatige beoefening van Qigong kunnen spanningen in het fascia geleidelijk worden verminderd.
- Dietetiek: Volgens TCM-principes kan voeding een belangrijke rol spelen bij het bevorderen van een gezonde lichaamsbalans. Een dieet dat geschikt is voor jouw individuele constitutie kan indirect de gezondheid van het fascia beïnvloeden.
Het is belangrijk op te merken dat TCM een holistische benadering van gezondheid hanteert, waarbij wordt gekeken naar de algehele balans en harmonie in het lichaam. Hoewel sommige van deze methoden niet specifiek zijn ontworpen om het fascia te behandelen, kunnen ze helpen bij het verminderen van spanning en het bevorderen van een gezonde circulatie, wat indirect de gezondheid van het fasciale weefsel kan verbeteren.
Ayurvedische methodes die een positieve uitwerking hebben op het fascia:
Ayurveda biedt verschillende methoden en benaderingen die een positieve uitwerking kunnen hebben op het fascia en de algemene gezondheid. Terwijl Ayurveda als een holistische geneeskunde het hele lichaam behandelt, zijn er enkele specifieke aspecten van Ayurveda die gunstig kunnen zijn voor het fascia:
- Panchakarma: Panchakarma is een diepgaande reinigingsbehandeling in de Ayurveda die gericht is op het verwijderen van opgehoopte toxines en onbalans in het lichaam. Dit omvat behandelingen zoals Abhyanga (olie-massage), Swedana (stoombaden), en Basti (klysma’s), die kunnen helpen bij het losmaken van opgeslagen spanningen in het fascia.
- Abhyanga: Deze traditionele Ayurvedische oliemassage helpt niet alleen bij het ontspannen van de spieren, maar kan ook het fascia gunstig beïnvloeden. De massagebewegingen kunnen de circulatie verbeteren en helpen bij het losmaken van fasciale spanning.
- Yoga en Pranayama: Yoga-oefeningen, vooral die met houdingen die gericht zijn op het strekken en versterken van spieren en het verbeteren van de houding, kunnen indirect het fascia beïnvloeden. Pranayama, of ademhalingsoefeningen, kan ook helpen bij het verminderen van spanning en het bevorderen van ontspanning in het fasciale weefsel.
- Voeding: Ayurveda benadrukt het belang van een gezond dieet dat is afgestemd op het individuele dosha-type en de huidige gezondheidstoestand. Een voedingspatroon dat ontstekingsremmende voedingsmiddelen bevat en geschikt is voor het balanceren van de dosha’s, kan gunstig zijn voor de gezondheid van het fascia.
- Kruiden en supplementen: Ayurvedische kruiden en supplementen kunnen worden voorgeschreven om ontstekingen te verminderen, de spijsvertering te verbeteren en de algehele gezondheid van het bindweefsel te bevorderen.
- Levensstijladvies: Ayurvedische beoefenaars bieden vaak levensstijladvies op maat, inclusief aanbevelingen voor slaap, stressbeheersing en dagelijkse routine. Een gezonde levensstijl kan de gezondheid van het fascia ondersteunen.
- Marma-therapie: Marma’s zijn specifieke punten op het lichaam die geassocieerd worden met energiecentra en meridianen. Marma-therapie kan helpen bij het deblokkeren van energiestromen en het verminderen van spanning in het fascia.
Het is belangrijk op te merken dat Ayurveda een holistische benadering van gezondheid hanteert, waarbij elk aspect van het individu in overweging wordt genomen. Daarom zal een Ayurvedische behandeling gericht zijn op het balanceren van de dosha’s, het verbeteren van de spijsvertering, het verminderen van ontstekingen en het bevorderen van algemeen welzijn, wat indirect ook de gezondheid van het fascia kan ondersteunen.
TTG methodes die een positieve uitwerking hebben op het fascia:
Traditionele Thaise Geneeskunde (TTG), ook bekend als Thai Traditional Medicine, heeft verschillende methoden en behandelingen die een positieve invloed kunnen hebben op het fascia en de algehele gezondheid. Hier zijn enkele van deze methoden:
- Thaise massage (Nuad Boran): Thaise massage is een van de meest bekende en gebruikte praktijken binnen TTG. Het omvat rek- en strekbewegingen, drukpuntenmassage en acupressuur om de energiestroom in het lichaam te stimuleren. Thaise massage kan helpen bij het ontspannen van spieren, het verbeteren van de flexibiliteit en het verminderen van spanning in het fascia.
- Herbal Compress Therapy: Deze behandeling omvat het gebruik van warme kruidenkompressen die over het lichaam worden gewreven. De warmte en de kruiden kunnen helpen bij het ontspannen van spieren en het verbeteren van de doorbloeding, wat indirect het fasciale weefsel ten goede komt.
- Tok Sen Therapy: Tok Sen is een traditionele Thaise techniek waarbij een houten hamer en beitel worden gebruikt om ritmisch op het lichaam te tikken. Dit kan helpen bij het verminderen van spanning in de spieren en het fascia.
- Voedingsadvies: TTG maakt gebruik van voedingsadviezen op basis van de principes van de traditionele Thaise geneeskunde. Een dieet dat geschikt is voor jouw individuele constitutie kan indirect de gezondheid van het fascia beïnvloeden.
- Thaise kruidengeneeskunde: Kruiden spelen een belangrijke rol in TTG. Sommige kruiden kunnen ontstekingsremmende eigenschappen hebben en worden gebruikt om pijn en stijfheid te verminderen, wat indirect het fascia kan beïnvloeden.
- Thaise Yoga (Ruesri Dat Ton): Thaise Yoga is een reeks stretchoefeningen en bewegingen die vergelijkbaar zijn met yoga-houdingen. Deze oefeningen kunnen helpen bij het verbeteren van de flexibiliteit en het verminderen van spanning in het fasciale weefsel.
Het is belangrijk op te merken dat TTG een holistische benadering van gezondheid hanteert, waarbij wordt gekeken naar de algehele balans en harmonie in het lichaam. Hoewel sommige van deze methoden niet specifiek zijn ontworpen om het fascia te behandelen, kunnen ze helpen bij het verminderen van spanning en het bevorderen van een gezonde circulatie, wat indirect de gezondheid van het fasciale weefsel kan verbeteren.
In deze blog hebben we onderzocht wat de drie grootste Oosterse visies op geneeskunde zeggen over fascia en wat hun therapie vormen voor invloed hebben op het fascia. We hebben gezien dat ze alle drie in principe de term fascia niet benoemen, maar dat de therapievormen die uit deze drie geneeskundes zijn voortgekomen wel degelijk een positieve invloed hebben op het fascia.
In de volgende blog zullen we bespreken hoe je met schrapers, beweging en voeding zelf jouw fascia positief kan beinvloeden.
Wil je een volledig overzicht zien van onze blogreeks over fascia zodat je ook de andere blogs kan lezen? Klik dan hier.
